Nội dung bài viết
Các tài sản tiền điện tử nổi tiếng là có tính đầu cơ cao và dễ bay hơi, nhưng “vấn đề nợ” của chúng mới lại một lần nữa chiếm sóng các tiêu đề tin tức. Kể từ tháng 11 năm 2021, tổng giá trị của thị trường tiền điện tử hiện đã giảm từ mức đỉnh trên 3 nghìn tỷ USD xuống còn khoảng 830 tỷ USD.
Sụt giảm này trùng khớp với một giai đoạn suy yếu nghiêm trọng do lãi suất tăng gây ra trên các thị trường toàn cầu. Nhưng các mức giá thấp hơn cũng phản ánh một loạt các vụ sụp đổ và phá sản trong ngành. Các vụ sụp đổ này bao gồm blockchain Terra Luna, công ty cho vay Celsius, sàn giao dịch/môi giới Voyager, quỹ đầu cơ 3AC, và bây giờ là FTX/Alameda, công ty vừa nộp đơn xin phá sản.
Lưu ý biểu đồ hiển thị số liệu hàng tháng – mức đỉnh thực sự cao hơn trên cơ sở hàng ngày. Nguồn: Trading View
Sự sụp đổ của FTX, sàn giao dịch tiền điện tử lớn thứ hai trên thế giới, liên quan đến một cuộc khủng hoảng thanh khoản. Một công ty gặp phải cuộc khủng hoảng này khi họ không có đủ tiền mặt hoặc tài sản của họ không thể chuyển đổi thành tiền mặt đủ nhanh để đáp ứng nhu cầu.
Trong trường hợp của FTX, đã có những quan ngại về mối quan hệ chặt chẽ của họ với công ty quản lý quỹ đầu cơ chị em Alameda. Những quan ngại này đã bùng lên khi sàn giao dịch đối thủ Binance thông báo vài ngày trước rằng họ đã đủ lo lắng để thanh lý hết khoản nắm giữ 500 triệu USD trong đồng tiền điện tử FTT của FTX.
Sau đó, các nhà đầu tư đã hoảng sợ đã bắt đầu bán FTT cùng với các loại tiền điện tử liên quan một cách nhanh chóng, khiến giá trị của các tài sản này giảm mạnh. Alameda đã cố gắng mua đủ FTT để giữ giá, nhưng nguồn lực của họ đã cạn kiệt. FTT đã giảm xuống các mức giá sụp đổ, gây thiệt hại nghiêm trọng về mặt tài chính cho Alameda và FTX.
Cùng với đó, các khách hàng đang sợ hãi của FTX đã rút 6 tỷ USD ra khỏi sàn giao dịch chỉ trong vòng ba ngày. FTX sau đó đã tạm dừng việc rút tiền, dường như đã cho Alameda vay phần tiền còn lại của khách hàng, khiến các khoản nắm giữ trị giá hàng tỷ đô la của khách hàng trên sàn giao dịch bị mắc kẹt – có lẽ là vĩnh viễn.
Với nhiều nhà đầu tư lớn của FTX như BlackRock, quỹ hưu trí giáo viên Ontario và Sequoia Capital cũng sắp mất hết tiền, CEO Sam Bankman-Fried (SBF) được cho là đang cố gắng huy động 9,4 tỷ USD để giải quyết vấn đề. Điều đáng ngại là Binance ban đầu đã bày tỏ sự quan tâm đối với việc mua FTX nhưng sau đó đã rút lui sau khi xem xét tình hình tài chính của đối thủ.
Liệu sẽ có ai khác giải cứu FTX? Điều này có thể xảy ra nếu các nhà đầu tư tổ chức mua nhiều FTT để thúc đẩy giá của token này tăng trở lại hoặc bơm thêm đô la vào sàn giao dịch để trấn an khách hàng và cho phép họ rút tiền của mình.
Theo một số nghiên cứu của giới học thuật, đầu tư vào những “kẻ thua cuộc” gần đây như FTT có thể là một chiến lược sinh lời trong ngắn hạn. Những khoản đầu tư đó có xu hướng tạo ra lợi nhuận cao hơn trong tuần sau đợt sụt giảm mạnh so với các tài sản có hiệu suất mạnh mẽ trước đó.
Tuy nhiên, nhìn chung, một cuộc giải cứu dường như không thể xảy ra. Sẽ rất rủi ro nếu cố gắng giải cứu một sàn giao dịch có khả năng không có giá trị cơ bản. Tâm lý thị trường cũng vẫn tiêu cực do bối cảnh kinh tế: lạm phát của Mỹ hiện có thể đã đạt đỉnh, cho thấy lãi suất sẽ ngừng tăng, nhưng tất cả vẫn còn đang ở trong những ngày đầu.
Nếu FTX không được giải cứu, về cơ bản sẽ có ba vấn đề: ý nghĩa của sự sụp đổ đối với ngành công nghiệp tiền điện tử, ý nghĩa đối với các tài sản tiền điện tử như bitcoin và ý nghĩa đối với thị trường tài chính toàn cầu và nền kinh tế rộng lớn hơn.
Sự lây lan trong ngành công nghiệp tiền điện tử có thể sẽ rất xấu xí. Nhiều công ty đầu tư tiền điện tử như Genesis và Multicoin Capital đã xác nhận rằng họ có một lượng tiền lớn bị mắc kẹt trong FTX.
Vấn đề khác là Alameda, công ty giao dịch sắp không còn tồn tại. Họ có vẻ đang nợ nhiều tỷ đô la Mỹ tiền giao dịch vay từ những người cho vay bên cạnh FTX, số tiền này có khả năng sẽ không được trả lại. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề về khả năng thanh toán ở những nơi khác. Ngân hàng tiền điện tử BlockFi – được FTX giải cứu sau sự cố Luna hồi đầu năm – cũng đã tạm dừng việc rút tiền của khách hàng.
Đối với giá tiền điện tử, bitcoin đã giảm từ khoảng 21.000 USD xuống mức đáy 15.500 USD trước khi phục hồi lên gần 17.000 USD ở thời điểm hiện tại. Với nhiều loại tiền điện tử nhỏ hơn thậm chí còn giảm giá mạnh hơn, hãy kỳ vọng sẽ có nhiều động thái bán tháo hơn nữa khi những người chơi bị FTX tấn công chuyển khoản đầu tư của họ sang đô la để sống sót.
Nguồn: Trading View
Tệ hơn nữa, Alameda là một trong những nhà tạo lập thị trường lớn nhất của tiền điện tử, có vai trò quan trọng trong thị trường tài chính. Một nhà tạo lập thị trường đóng vai trò đối tác bên kia của giao dịch để cho phép người mua và người bán giao dịch. Tại một thời điểm mà khả năng sẽ có nhiều động thái bán hơn nữa, thanh khoản giao dịch sụt giảm có thể kéo giá xuống thấp hơn, có khả năng dẫn đến một vụ giẫm đạp hoảng loạn lớn hơn.
Tuy nhiên, sự phá sản của FTX/Alameda có thể không khiến bitcoin sụp đổ hoàn toàn về giá trị. Đồng tiền điện tử lớn nhất thế giới có bản chất phi tập trung hơn các tài sản tiền điện tử khác, có nghĩa là nó không bị kiểm soát bởi bất kỳ thực thể duy nhất nào. Do đó, nhà đầu tư có thể hoán đổi các loại tiền điện tử khác của họ bằng Bitcoin thay vì mua đô la Mỹ ở một mức độ nào đó. Nhìn chung, JPMorgan cho rằng Bitcoin có thể giảm xuống mức giá 13.000 USD trong những tuần tới, cho thấy chúng ta không còn cách mức đáy quá xa.
Cũng cần lưu ý các phát hiện của giới nghiên cứu học thuật rằng số lượng stablecoin Tether đang lưu hành là một chỉ báo tốt về giá tiền điện tử trong tương lai. Con số này đã chạm đáy vào mùa hè và đã không sụt giảm đáng kể trong thời gian gần đây.
Liệu sự lây lan của FTX cũng có thể đe dọa sự ổn định của thị trường tài chính nói chung, tương tự như sự sụp đổ của Lehman vào năm 2008? Trên tổng thể, tiền điện tử vẫn chưa được coi là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với sự ổn định của hệ thống tài chính toàn cầu vì chúng vẫn không có nhiều liên kết với các hoạt động kinh tế thực ngoài lĩnh vực tài chính.
Tuy nhiên, nếu các nhà đầu tư tổ chức lớn rút lui hoàn toàn khỏi tiền điện tử và bán bitcoin cùng các mã token khác, giá tiền điện tử có thể giảm mạnh hơn nữa và dẫn đến một sự lây lan ngày càng lớn. Các nhà đầu tư tiền điện tử khác sẽ phải chịu một tác động tiêu cực khác. Và hệ quả là họ sẽ chi tiêu ít hơn trong nền kinh tế rộng lớn hơn hoặc họ phải bán các khoản nắm giữ không phải tiền điện tử như cổ phiếu để bù đắp khoản lỗ của họ.
Dựa trên các phân tích về tính thanh khoản, thị trường chứng khoán Canada, Mỹ và EU có liên kết với tiền điện tử chặt chẽ hơn so với các thị trường chứng khoán Trung Quốc và Nhật Bản. Do đó, phản ứng của các thị trường phương Tây này đối với các vấn đề tiền điện tử sẽ rõ nét hơn.
Tuy nhiên, trên tổng thể, FTX có lẽ vẫn là một vấn đề của riêng tiền điện tử hơn là một vấn đề bao trùm rộng lớn hơn: đó là câu chuyện về cách quản lý tài chính thảm hại của FTX và cạnh tranh của họ với Binance đã đe dọa sự ổn định của thị trường tiền điện tử. Hãy theo dõi chặt chẽ vụ việc để xem sự lây lan sẽ diễn ra như thế nào trong những tuần tới.
Huân Hà – Theo theconversation.com
>>> Mời bạn đọc thêm: Vàng giảm khi Fed đẩy mạnh cuộc chiến chống lạm phát
Nhận xét bị đóng