Nội dung bài viết
Nổi lên như một cổ phiếu công nghệ sinh học nhận được nhiều sự chú ý trong 2 năm gần đây, cổ phiếu Novavax (NVAX) đã tăng tới 3000% trong năm 2020. Thế nhưng tiếp theo những ngày vinh quang ấy là một chuỗi ngày trượt dốc. gần đây thậm chí công ty còn cắt giảm ước tính của mình như một giọt nước tràn ly, kích hoạt làn sóng bán thảo cổ phiếu. Cùng nhìn lại quá trình phát triển thăng trầm của công ty.
Cuối năm 2019, Novavax công bố thử nghiệm thất bại cho vaccine ngừa virus hợp bào hô hấp (RSV) ở đối tượng mang thai. Đây là động thái kích hoạt một làn sóng bán tháo khi đó với cổ phiếu Novavax. Thậm chí ngay cả sau khi phân tách cổ phiếu với tỷ lệ 20:1, cổ phiếu Novavax vẫn tiếp tục sụt giảm. Lúc này cổ phiếu được xếp vào nhóm vốn hóa siêu nhỏ.
Tuy nhiên sau đó, Novavax đã lấy lại được đà tăng sau khi có loại vaccine ngừa cúm bước vào giai đoạn thử nghiệm lâm sàng. Cơ quan quản lý Thực phẩm và dược phẩm FDA đã hy vọng ứng viên này của Novavax sẽ khá hơn các loại vaccine khác trên thị trường. Trong các thử nghiệm của mình, vaccinecủa Novavax, NanoFlu, đã được so sánh với vaccinedẫn đầu thị trường của Sanofi (SNY). Và NanoFlu đã đánh bại vaccine cúm hàng đầu thế giới trong các thử nghiệm trên động vật ở giai đoạn 1 và giai đoạn 2.
Tuy nhiên, ở thời điểm này Novavax vẫn là một cổ phiếu vốn hóa siêu nhỏ, giá cổ phiếu chỉ giao động trong khoảng từ 4-6 USD/cổ phiếu. Đây là giai đoạn lửa thử vàng của Novavax và các nhà đầu tư cổ phiếu này. Chỉ cần một thông tin không tốt về kết quả thử nghiệm giai đoạn 3, cổ phiếu Novavax sẽ trượt dốc, nhà đầu tư sẽ trắng tay. Tuy nhiên, kết quả giai đoạn 3 đã làm giới đầu tư hài lòng.
Sau đó đại dịch Covid-19 khiến cả thế giới chao đảo. Công ty Novavax đã vọt lên với sức mạnh từ vaccine ngừa Covid. Kết quả là năm 2020, cổ phiếu này đã tăng đến 3000%, lên mức 128 USD/cổ phiếu. thậm chí mức tăng này còn tiếp tục khi Novavax tuyên bố kết quả giai đoạn 3 khả quan. Năm 2021, cổ phiếu Novavax đã đạt mức 330 USD, tăng khoảng 60 lần so với thời điểm cuối năm 2019.
Trong tháng 3/2020, cổ phiếu Novavax đã làm được một điều đáng kinh ngạc: xanh trong lúc thị trường đổ rực. Thậm chí cổ phiếu này duy trì mức tăng mỗi ngày. Và khi công ty thông báo đang theo đuổi một loại vaccine ngừa Covid-19 và báo cáo kết quả thử nghiệm tích cực trên động vật, cổ phiếu này đã bùng nổ. Đó là kết quả tích cực ngay cả khi vaccine chưa được thử nghiệm trên người.
Tháng 5/2020, Novavax nhận được một cú hích từ một tổ chức từ thiện do Bill và Melinda Gates thành lập: Liên minh Đổi mới Chuẩn bị sẵn sàng cho Dịch bệnh (CEPI). Các nhà khoa học tại CEPI đã xem xét các phân tử protein của Novavax và dữ liệu ban đầu của họ. Sau đó CEPI đã tài trợ cho 384 triệu USD. Một hoặc hai tháng sau đó, chương trình hợp tác công – tư Operation Warp Speed đã đặt hàng trước 100 triệu liều vaccinecủa công ty và trả trước 1,6 tỷ USD.
Tiếp đó tháng 2/2021, Novavax cho thấy kết quả thử nghiệm giai đoạn 3 tuyệt vời cho vaccine ngừa Covid-19, động lực giúp cổ phiếu tăng lên 330 USD. Thời điểm này, Novavax vẫn chưa có vaccine trên thị trường.
Novavax đã chứng kiến những đám mây đen trên bầu trời phát triển khi quyết định bán cơ sở sản xuất. Tuy nhiên quyết định này là không thể tránh được vì năm 2019 công ty đã không có tiền mặt để phát triển. Quyết định bán cơ sở khiến năm 2021 của công ty khó khăn khi không có đủ cơ sở để sản xuất. Novavax phải ký hợp đồng với các nhà sản xuất bên thứ ba trên toàn thế giới để sản xuất vaccinecủa mình. Và quy mô của các đơn đặt hàng là rất lớn – lên đến vài tỷ liều.
Các đối tác của Novavax rất lớn như công ty dược Merck hay GSK nhưng Novavax quyết định không chia sẻ mà giữ một mình việc sản xuất thuốc. Kết quả là năm 2021, công ty liên tục bị réo tên vì chậm giao hàng.
Cuối năm 2021, Novavax nhận được giấy phép sử dụng khẩn cấp cho vaccine ngừa Covid-19 và 6 tháng sau là giấy phép tại Mỹ. Tính đến thời điểm hiện tại, cổ phiếu Novavax chỉ còn 40 USD, nghĩa là những cổ đông của công ty đã mất khoảng 7 lần giá trị đầu tư nếu mua cổ phiếu vào năm 2019.
Về cơ bản, Novavax là một cổ phiếu phòng thủ. Nếu COVID hoặc dịch cúm biến mất trong tương lai gần, cổ phiếu này sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Thế nhưng điều này chỉ là ước mơ, và nếu bạn tin tưởng vào khả năng phát triển của Novavax trên chặng đường dài, quyết định mua cổ phiếu lúc này cũng là lựa chọn tuyệt vời.
Vương Linh
Nhận xét bị đóng